[Siyonist Hareket’in Kurucusu Ze’ev (Vlademir) Jabotinsky, pek tanınmayan fakat bu gün siyonist Yahudiler tarafından büyük itibar gören Siyonizm’i, aleme bela eden kurnaz ve zeki bir Yahudidir.]
Ze’ev Jabotinsky siyonist aktivist (eylemci), hatip ve yazardı. Ayrıca kendisi Betar Hareketi’nin kurucusudur. Ve yine 1. Dünya Savaşı süresince Rusya’da lejyoner asker olarak görev yapmıştır. 1880’de Rusya’da orta sınıf bir Yahudi ailede dünyaya geldi. Yaşadığı şehir Odessa’ydı. 18 yaşına geldiğinde, hukuk öğrenimi için şehirden ayrılarak İtalya’ya ve İsviçre’ye gitti. Buralar da iken çeşitli yazışmalar sonucunda Rus gazetelerinde makalelerini yayınlatmaya başladı. Kısa zamanda tanınmış Rus yazarları arasında adını duyurmaya başladı. Çalıştığı gazetelerde “Altalena” (Italyanca; sallantılı hal-inişli çıkışlı durum) mahlasını kullandı. 1901’de Odessa’ya yeniden döndü ve Odesskiya Novosti (gazete, dergi yada bir program)’de editör olarak görev yaptı. Fakat bu program Kishinev siyonistlerine karşı bir yayın politikası güdüyordu. Bundan dolayı 1903’te (gelen baskılardan olacak) tam anlamıyla Yahudi hükümlerinin altına girdi. Gençliği boyunca, kesinlikle Musevilik’le içsel bir bağ kurmayacağını söylemiş olsa da, Jabotinsky Yahudi gruplarının kendilerini savunmaya yönelik hareketinde önemli bir liderlik rolü aldı. Ve yine Rusya’da temel Yahudi hakları için mücadele verdi. Bu doğrultuda, Rusya genelindeki Yahudi popülasyonlarını gezerek onların örgütlenmerine yönelik teşviklerde bulundu.
6. Siyonist Kongresi’ne delege olarak seçildi. Burada lider Theodor Herzl’den oldukça etkilendi. Ve komitede çok etkin bir şekilde çalışmaya başladı. Çok kuvvetli bir İbranice’ye sahipti. Ayrıca çok kısa zamanda Rusya çevresindeki en aktif Yahudi yazar haline geldi. 1914’te 1. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle savaş cephesine geçti. Makalelerini gittiği cephelerden Moskova ile yazışarak, Russkiya Vedomosti Gazetesi’nde çıkarmaya başladı. İskenderiye’deyken binlerce Yahudi Filistin’den çıkarıldı. Bu konuya konsantre olan Jabotinsky, burada kendisi gibi Rus Yahudisi ve yine asker olan Joseph Trumpeldor ile bir araya geldi.
Bu toplantıdan sonra Yahudi Lejyon Grubu’nu oluşturmak icin birlikte calışma kararı aldılar. Bu oluşumu çevresine ve politik güç unsurlarına kabul ettirene kadar çok fazla enerji sarf etti. Öyle ki, çalışmaları İngiltere’ye kadar uzandı. Sonuçta, 1917’de Yahudi Lejyonu’nu kurdu. Bu ordunun başında kıdemli bir komutan olarak bulunup, ilk icraatleri olarak Ürdün Nehri geçitleri’ne saldırdılar ve bölgedeki bir kaç şehri ele geçirdiler. Aynı dönemde, ” Özgür İsrail ” sloganıyla Filistin’de bir kampanya başlattı. 1920’de daha sonra arkadaşları ile birlikte kurdukları ve adına Haganah dedikleri lejyonlardan daha geniş olan Yahudi ordusunun başında, Kudüs’te kaldı. Ve burada Arap isyanlarına karşı mücadele etti. Bunun üzerine bölgesel İngiliz yönetimi tarafından 15 sene ağır cezaya carptırıldı. Fakat çok geçmeden gelen siyonist tepkiler üzerine serbest bırakıldı. Tutuklu kaldığı sürece, Akka (Akre) şehrinde tutuldu. 1921’den sonra Jabotinsky siyonist yönetici olarak görev yaptı ve siyonist hareketin finansmanını karşılamak üzere kurulan Keren Hayesod organizasyonunda yöneticilik yaptı.
Siyonist Hareket (Zionist Movement)’deki bir dizi politik anlaşmazlıktan sonra, 1925’te tüm bu görevlerden ayrıldı ve Siyonist Revizyonistler Birliği (Hatzohar)’ni kurdu. Bu örgütün temel işlevi, aciliyet olarak siyonist bir devlet zuhura getirmek ve bunun için uğras vermekti. 1923’te ise bir gençlik hareketi olan Betar’ı kurdu. Üyelerini ise eğitimli, milliyetçi ve savaşçı ruha sahip gençlerden seçti. 1928-29 seneleri süresince, tüm bu politik aktivitelerin yanında Filistin’de kalarak Doar Hayom Gazetesi’ni İbranice olarak çıkardı. 1929’da ise bir dizi konferans için ülkeden ayrıldı. Ancak bölgedeki İngiliz mandası tarafindan ülkeye bir daha girişine izin verilmedi. Bu tarihten sonra ölünceye kadar farklı coğrafyalarda diaspora için çalıştı. 1935’te yine Siyonist Hareket tarafından, siyonist bir devletin kurulması gerekliliğine dair düsüncesi ve politik yöntemleri reddedilince, buradaki görevinden de istifa etti. Ve daha sonra temel amacı siyonist bir devlet kuruk olan Yeni Siyonist Organizasyonu’nu kurdu. 1937’de Irgun Tzvai Levni’yi kurarak Jabotinsky Hareketi’nin askeri kanadını da meydana getirmiş oldu. Böylelikle hareketin üç temel parçası vücuda getirilmiş oldu. Bunlar:
1) Yeni Siyonist Organizasyonu
2) Betar Gençlik Hareketi
3) Irgun Tzvai Levmi
Bu yapılanmaya göre, Yeni Siyonist Organizasyonu, dünya üzerindeki politik, askeri ve ekonomik meselelerle ilgilenecek, Betar bu yeni siyonist hareketin gençler nezdinde alt yapısını oluşturacak ve son olarak Irgun Tzvia Levmi de her an için askeri müdahaleye hazır olarak eğitilip, bekletilecekti. Bu üç organizasyonun beyin merkezi ise Hayfa (Af AL Pi) olarak seçildi. Burada yasadışı yollarla ve yine özellikle de Avrupa’dan getirilmiş olan göçmenlerle çalışıldı. Bu illegal göçmenler bu bölgelere zamanla peyderpey yerleştirildiler. Bu yoğun politik aktivite periyodu boyunca, Jabotinsky şiir, roman ve kısa hikayeler yazmaya da devam etti. Ayrıca, bunların yanında politik ve sosyo-ekonomik problemlere dair çeşitli makaleler de kaleme aldı. Özellikle, The Jewish Legion (Yahudi Lejyon), Prelude to Delilah-Samson (Siyonizme ihanet etmis bir kadının hikayesi) ve The Five (Beş) kitapları-yazıları siyonist diasporanın ilham kaynakları olmuştur. Ayrıca dünya üzerindeki pek çok önemli eserleri ve dünya klasiklerini İbranice’ye çevirmiştir.
1939’dan 1940’a kadar İngiltere ve ABD içerisinde genel bir Yahudi ordusu kurmanın hayaliyle Nazi Almanyası’na karşı mücadele verdi. 4 Ağustos 1940’da New York’da Betar kampını gezerken ağır bir kalp krizi geçirdi ve öldü. Ölmeden önce, vasiyet olarak bir gün özgür İsrail topraklarına gomülmek istediğini belirtti. 1964’de İsrail’in üçüncü başbakanı olan Levi Eskhof tarafından bu vasiyet yerine getirilmiş ve eşi ile birlikte kendi cenazesi yan yana Kudüs’teki Herzl Tepesi’ne defnedilmiştir.
Kaynak: Jewish Virtual Library (Yahudi Sanal Kutuphanesi)
